“Tháng tư đong đậu nấu chè – Ăn Tết Đoan Ngọ trở về tháng năm”
Khi nhắc đến Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch), người Việt không thể không nhắc đến hương vị dẻo thơm của chiếc bánh ú truyền thống – một món ăn dân dã nhưng mang ý nghĩa sâu xa, gắn liền với tâm thức bao thế hệ. Hôm nay, hãy cùng Bình Vinh tìm hiểu về ý nghĩa bánh ú trong ngày Tết Đoan Ngọ và các loại bánh ú đặc trưng của Việt Nam trong bài viết này nhé!
Tết Đoan Ngọ – Ngày lễ “diệt sâu bọ” và thanh lọc cơ thể
Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết giữa năm hay Tết diệt sâu bọ, là dịp người Việt ăn mừng sự chuyển giao giữa hai mùa – từ xuân sang hạ. Thời điểm này, thời tiết bắt đầu nóng ẩm, cơ thể dễ tích tụ độc tố và sinh bệnh. Chính vì thế, vào sáng sớm mùng 5 tháng 5, người dân thường ăn bánh ú, rượu nếp, trái cây chua ngọt, với niềm tin giúp tiêu diệt “sâu bọ” trong người và mang lại sức khỏe.
Bánh ú – Gắn liền với ký ức tuổi thơ và bàn tay mẹ nấu
Bánh ú được gói bằng lá dong hoặc lá tre, bên trong là gạo nếp dẻo thơm, nhân đậu xanh bùi béo, có nơi thêm nhân mặn với thịt mỡ, trứng muối hoặc nhân ngọt như chuối, đậu đỏ. Điều đặc biệt là hình dáng chiếc bánh – nhọn như hình tháp, tựa đỉnh núi cao – mang hàm ý vững chãi, thịnh vượng và may mắn.
Mỗi chiếc bánh ú là sự kết tinh của tinh hoa ẩm thực truyền thống, tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu đến gói bánh, buộc dây và nấu chín. Đối với nhiều người, đó không chỉ là món ăn, mà là hơi ấm của ký ức tuổi thơ, hình ảnh của bà, của mẹ nơi gian bếp nhỏ ngày xưa.
Tết Đoan Ngọ không chỉ là dịp để thanh lọc cơ thể, mà còn là thời điểm sum họp gia đình, cùng nhau quây quần bên mâm cỗ truyền thống. Bánh ú hiện diện trên bàn không đơn thuần là món ăn, mà là biểu tượng của sự gắn bó, tình thân và lòng biết ơn tổ tiên.
Các loại bánh ú đặc trưng của Việt Nam
Mỗi vùng miền lại có cách gói bánh ú khác nhau, nhưng tất cả đều mang một tinh thần chung – cầu mong sức khỏe, bình an và những điều tốt lành cho cả gia đình. Dưới đây là một số loại bánh ú đặc trưng:
– Bánh ú tro (bánh ú nước tro)
+ Được làm từ gạo nếp ngâm nước tro (lấy từ rơm nếp hoặc vỏ bưởi đốt) giúp bánh có màu vàng trong suốt, vị thanh mát.
+ Khi ăn, thường chấm với mật mía hoặc đường.
+ Bánh mang ý nghĩa giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, đặc biệt phù hợp với khí hậu nóng ẩm của tháng 5 âm lịch.
– Bánh ú đậu xanh
+ Phổ biến trong các mâm cúng tổ tiên dịp Tết Đoan Ngọ.
+ Nhân làm từ đậu xanh nghiền mịn, có vị bùi béo, gói bằng lá dong hoặc lá tre.
+ Là biểu tượng cho sự giản dị, tinh tế, thường thấy trong ẩm thực chay Việt.
– Bánh ú thịt
+ Tựa như bánh chưng thu nhỏ, được gói cầu kỳ với nếp thơm, thịt ba chỉ, nấm hương, đôi khi có trứng muối.
+ Là món ăn no bụng, phù hợp với những dịp lễ tết hoặc làm quà biếu truyền thống.
+ Mang thông điệp về sự no đủ, gắn kết gia đình.
– Bánh ú lá chuối (miền Nam)
+ Thường không nhân hoặc có nhân đậu xanh ít ngọt, gói bằng lá chuối, có mùi thơm đặc trưng khi hấp chín.
+ Gắn liền với kỷ niệm tuổi thơ, những buổi chợ quê và những gánh hàng rong đầu xóm.
Bình Vinh – Gửi trọn vị truyền thống trong từng chiếc bánh ú
Hiểu được ý nghĩa của ngày Tết Đoan Ngọ, Bình Vinh tự hào mang đến những chiếc bánh ú chuẩn vị truyền thống, được chế biến tỉ mỉ từ nguyên liệu tự nhiên, sạch và an toàn. Với các lựa chọn như bánh ú ngọt, bánh ú cá chình, bánh ú truyền thống, bạn có thể dễ dàng tìm thấy món bánh phù hợp với khẩu vị từng thành viên trong gia đình.
Tết Đoan Ngọ không chỉ là một ngày lễ dân gian mà còn là dịp để mỗi người Việt gìn giữ, kết nối với cội nguồn thông qua những món ăn truyền thống đầy ý nghĩa như bánh ú. Giữa nhịp sống hiện đại, chiếc bánh nhỏ bé ấy vẫn giữ nguyên vị trí trong tim mỗi người – như một lời nhắc về tổ tiên, quê hương và những giá trị tốt đẹp đã được truyền từ đời này sang đời khác.
Đừng quên chuẩn bị cho mình và gia đình những chiếc bánh ú thật ngon trong dịp Tết Đoan Ngọ này nhé!